- Wat is het?
- Afspraak maken
- Tarieven
- simonenarraina@gmail.com
- +316 30 59 57 81
- Algemene voorwaarden
- Wettelijke verplichtingen, ethiek en klachten regeling
De remedie tegen angst: spel!
Verbreek de cirkel van het angst-denken
In de zomer zijn we beweeglijker, spontaner en gaan we er meer op uit. Speelsheid is daarmee een trekje dat geassocieerd wordt met zwoele zomers. Maar wanneer ik dit schrijf is het november, is de klok verzet en wordt het dus al gauw donker. Dit donkere winterse binnenzijn maakt veel mensen depressief of angstig. Herken je dit? Help jezelf de winter door met spel!
Waarom helpt spelen tegen gevoelens van angst?
Wanneer je in angst zit, geeft je zenuwstelsel als het ware constant het signaal om heel doelgericht je bezigheden te doen. Er mag niks verspild worden, we moeten alert zijn, we kunnen niet ontspannen. Ook al kun je het niet zien, er is gevaar! En als het er nu niet is, dan komt het!
Spel is het tegenovergestelde van dat. En dan heb ik het niet over competitieve spellen waar je heel doelgericht moet zijn. Ik heb het over het soort spel waar je in het moment opgaat. Waar de regels ter plekke worden verzonnen en deze ook elk moment losgelaten kunnen worden. Het soort spel wat geen doel heeft behalve in het moment aanwezig te zijn en te experimenteren. Waar je de tijd vergeet.
Voorwaarden voor spelen als middel tegen angst is dat je speelt in een vorm van tijdloosheid, doelloosheid en regelloosheid.
Voorbeelden
Je kunt dit doen door bijvoorbeeld:
- Schommelen
- Apenkooien
- Dansen op je favoriete muziek (en fantaseren dat je de lead-zanger bent)
- Theater, dans of muziek improvisatie.
- Improviserend koken met de etenswaren die je op dat moment in huis hebt en waarbij je al je zintuigen moet gebruiken.
- Tekenen
- Lego-en
- Een wandeling maken waar je al het moois verzameld wat je onderweg vindt
Eigenlijk alles wat ter plekke mag ontstaan.
De weerstand tegen spel #1. Tijd-, doel-, en regelloos
En dat tijdloze, het doelloze en het regelloze, daar zit ook het probleem.
Want, WAT GAAN WE DAN DOEN?
Hoe moet je je dan gedragen? Wat wordt er van je verwacht? En wat een tijdsverspilling, ik kan mezelf toch beter afleiden met iets productiefs?
Misschien krijg je spontaan plaatsvervangende schaamte, of ervaar je juist méér angst bij het woord spel. Omdat je misschien bang bent om verstoten te worden als je de regels van het spel niet goed speelt. Of dat je misschien uitgelachen wordt als je helemaal opgaat in het spel. Om te functioneren hebben we bepaalde regels geïnternaliseerd om niet van ‘het normale’ af te wijken. Als volwassenen hebben we dat pijnlijke zelfbewuste wat kinderen nog niet hebben. En dat maakt spelen niet makkelijker.
De weerstand tegen spel #2. Onproductiviteit
Buiten alle geïnternaliseerde regels die we als volwassene kennen, is spelen dus ook helemaal niet productief. En dat zijn we over het algemeen ook niet gewend.
Kinderen moeten bijvoorbeeld op tijd naar school, eten moet gekookt worden. Er zijn deadlines die gehaald moeten worden, en er zitten maar zoveel uren in een dag. We willen resultaat zien, want anders komt er nooit iets van iets terecht. Dus we moeten ergens naartoe werken. En neem je als je de trap opgaat meteen de spullen voor de badkamer mee?
Als je niet regelmatig tijd maakt voor onproductief leven, kom je al gauw in een looping van je denken terecht wat altijd in het teken staat van productiviteit. Gewoon iets doen voor ontspanning en plezier lijkt dan zonde van je tijd. Dat kan écht niet.
Doe je te lang mee aan deze ratrace, dan krijg je te maken met een overwerkt zenuwstelsel. En dat uit zich bijvoorbeeld in een burn-out, depressie, angst en paniekaanvallen, of chronische lichamelijke klachten.
Daarom werkt spel tegen angst
Deze regel- doel- en tijdloosheid van spel kan alleen ontstaan wanneer jij ervaart dat het veilig is. Je geeft je tenslotte over aan het moment waardoor je je alertheid laat varen.
En dat is reden nummer één waarom spel de beste remedie is tegen angst. Door te spelen geef je je zenuwstelsel het signaal: het is goed, het is veilig, we kunnen loslaten.
For the sake of pleasure
Maar er gebeurt ook nog iets anders. Je doorbreekt namelijk de cirkel van het angst-denken.
Wanneer iets ter plekke mag ontstaan nodig je jezelf uit om in het moment te landen en te gebruiken wat er is. Je activeert je zintuigen (wat belangrijk is om te voelen en te ontspannen) je verzint creatieve oplossingen en ziet door spel en fantasie dingen in een ander perspectief. Vaak kun je schoonheid ontdekken in doodgewone dingen. Dit soort spel vervult je met plezier en ontspanning. En dat staat haaks op het angst-denken, wat jou vertelt dat er nergens tijd voor is en je absoluut niet je alertheid mag laten varen.
Hoe begin je?
Oke, je wilt dus best gaan spelen, maar het is allemaal een beetje onwennig en zeker nog geen gewoonte. Dus hoe begin je?
Tijdloos, doelloos en regelloos zijn begrippen die niet aanzetten tot actie. Ze zijn veel te groot en te weinig omvattend en daarom lijkt spelen super onbelangrijk. Daarom moet je jouw productieve brein een beetje voor de gek houden.
Tackle het grote begrip tijdloos:
Je zegt tegen jezelf dat je ‘het maar even kort gaat doen’. Een kwartiertje ofzo, misschien een half uurtje. Voor je het weet ben je toch in je spel opgegaan en is de tijdloosheid vanzelf ontstaan.
Tackle het grote begrip doelloos:
Het helpt dus niet als je zegt tegen jezelf: nu ga ik even lekker doelloos doen, want dat is goed voor me. Dan wordt dat doelloos zijn een doel opzich en lukt het meestal niet. Je kunt daarom wel een intentie zetten voor de activiteit die je gaat doen. Een intentie is een aanzet om te starten, maar draagt niet de belofte om deze ook waar te maken.
Daarnaast is een intentie veranderlijk, en is er plaats om andere dingen op te merken. Intenties zijn speels, doelen zijn dat niet.
Maak intenties heel makkelijk en laagdrempelig. Zo kan je ervoor kiezen om te gaan schommelen om dat plezierige gevoel in je buik te ervaren wanneer je stijgt en daalt. Kies dus niet voor ‘ik heb de intentie om plezier te ervaren’, want dat is weer te wijd omvattend en zit je al schommelend een beetje te wachten op je plezier.
Maar je weet dat het schommelen kriebels geeft en dat je daar toch meestal wel plezier aan beleeft. Vanuit daar kunnen er meer dingen ontstaan. Steeds hoger schommelen bijvoorbeeld.
Tackle het grote begrip regelloos
Regels kunnen dus alleen ontstaan terwíj́l je aan het spelen bent. Ja, waar begin je dan?
De paradox: vantevoren bedenk je al een beetje wat je gaat doen. Dat geeft richting en hopelijk ook een beetje voorpret. Maar pin jezelf niet op deze activiteit vast. Kies je ervoor om te tekenen en voel je toch dat je wilt gaan bewegen dan ben je dus al begonnen en kun je je overgeven aan de regelloosheid van spelen.
En daarnaast, om het spelen een nieuwe gewoonte te maken kan het helpen om je volwassen speelmoment in te plannen en er bewust tijd voor te maken. Hoe meer je gaat spelen, hoe meer je wordt herinnerd aan hoe leuk het is. En dus hoe meer je de gewoonte ontwikkeld om dit te ondernemen voor je mentale gezondheid.
Succes met alle tips ennuhm, zie je in de speeltuin!
Lees meer